Công ty Tuyển than Cửa Ông là đơn vị trực thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than – Khoáng sản Việt Nam (TKV). Trải qua 55 năm xây dựng và phát triển, Công ty đã có những đóng góp tích cực vào sự phát triển kinh tế – xã hội của địa phương và sự lớn mạnh của Tập đoàn TKV. Công ty được Đảng, Nhà nước tặng thưởng những danh hiệu cao quý: Danh hiệu Anh hùng Lao động thời kỳ đổi mới năm 2000; Anh hùng lực lượng vũ trang nhân dân năm 1967, 2004; Huân chương Độc lập hạng Nhất các năm 2010 và 2014… Đặc biệt, Ngày Môi trường thế giới 5/6 vừa qua, Công ty vinh dự là 1 trong 50 tập thể và cá nhân được Bộ TN&MT trao Giải thưởng Môi trường Việt Nam năm 2015 vì có thành tích xuất sắc trong các hoạt động BVMT; góp phần phát triển kinh tế – xã hội của đất nước theo hướng bền vững.
Xây dựng bộ máy quản lý và đầu tư cho công tác môi trường
Những năm qua, mặc dù sản xuất kinh doanh (SXKD) của Công ty gặp nhiều khó khăn, song được sự quan tâm, chỉ đạo trực tiếp của Tập đoàn TKV, cán bộ công nhân viên (CBCNV) Công ty đã nỗ lực khắc phục khó khăn, bình ổn sản xuất. Hiện nay, Công ty tạo việc làm cho trên 4.600 CBCNV, thu nhập bình quân đạt 6,5 triệu đồng/người/tháng, đảm bảo đầy đủ các chế độ chính sách xã hội và cải thiện điều kiện làm việc đối người lao động.
Song song với việc đầu tư phát triển sản xuất nâng cao sản lượng, Công ty đặc biệt chú trọng đến công tác BVMT, xử lý các nguồn gây ô nhiễm, tiến hành nghiên cứu, quan trắc môi trường với mục đích đánh giá tác động môi trường của các hoạt động sản xuất kinh doanh (SXKD).
Xác định mục tiêu “Muốn đẩy mạnh hiệu quả sản xuất kinh doanh và phát triển bền vững phải gắn liền với việc gìn giữ và BVMT”, từ năm 2001, Công ty đã thành lập phòng Môi trường gồm 6 cán bộ chuyên trách về môi trường có trình độ chuyên môn cao. Từ đó, phân cấp chức năng, nhiệm vụ trong hoạt động BVMT từ Ban Lãnh đạo đến các phòng ban chuyên môn, phân xưởng.
Dựa trên hệ thống văn bản pháp luật của Nhà nước, Công ty ban hành các chính sách quản lý môi trường để toàn thể CBCNV biết và thực hiện hiệu quả. Đồng thời, Công ty còn phối kết hợp với các đơn vị, cơ quan chuyên ngành để kiểm soát ô nhiễm, giám sát chất lượng môi trường, tư vấn chuyên môn và các biện pháp BVMT. Hiện Công ty đang duy trì áp dụng Hệ thống quản lý môi trường theo tiêu chuẩn ISO 14001:2010 từ năm 2007 đến nay.
Ngoài ra, Công ty dành ưu tiên số 1 cho việc tuân thủ các yêu cầu của pháp luật về BVMT. Đây là cam kết của lãnh đạo Công ty được công bố trong bản Chính sách môi trường và phổ biến rộng rãi tới toàn thể CBCNV cũng như tới các đối tác, cơ quan, ban ngành khi đến làm việc. Cụ thể, công tác lập báo cáo đánh giá tác động môi trường (ĐTM) bổ sung khi tiến hành cải tạo nâng cao năng suất các nhà máy tuyển và đầu tư hệ thống thiết vị bốc rót hiện đại vào năm 2007; Triển khai thực hiện các đề án BVMT đã được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền phê duyệt…
Do mặt bằng sản xuất giáp ranh với vịnh Bái Tử Long nên Công ty đã đầu tư kinh phí để triển khai các công nghệ mới, công nghệ sạch thân thiện với môi trường vào sản xuất. Với lượng nước thải công nghiệp (bùn nước sau tuyển), nước thải sinh hoạt và nước mưa rửa trôi qua mặt bằng bốc xúc trung bình hàng năm trên 10 triệu tấn và sử dụng khoảng 10.000 m3 nước/ ngày, đêm phục vụ cho công tác sàng tuyển nên Công ty đã có nhiều biện pháp thu gom, tách lắng, lọc ép nhằm thu hồi tuần hoàn 100% lượng nước sau tuyển đưa vào tái sử dụng trong sản xuất để không ảnh hưởng đến chất lượng sản phẩm, hiệu quả của sàng tuyển cũng như môi trường xung quanh.
Năm 2003, với sự giúp đỡ Trung tâm Năng lượng Than Nhật Bản (JCOAL), dự án GAP với tổng mức đầu tư 123 tỷ đồng đã được triển khai thực hiện tại Công ty. Dự án GAP đi vào hoạt động không chỉ góp phần đáng kể vào việc cải thiện môi trường nước biển ven bờ vịnh Bái Tử Long mà còn đảm bảo ổn định lượng nước tuần hoàn, tận thu triệt để hơn được nguồn than bùn, góp phần tiết kiệm tài nguyên, ổn định sản xuất.
Năm 2009, Công ty đầu tư xây dựng Nhà máy Xử lý bùn nước giai đoạn 1 với tổng mức đầu tư 152 tỷ đồng. Với công nghệ này đã xử lý được 60% lượng bùn nước sau tuyển, 40% còn lại được xử lý bằng công nghệ tách lắng tự nhiên bằng hệ thống các hồ xi măng và hồ đất.
Trước hiệu quả về kinh tế, tiết kiệm tài nguyên, giữ gìn vệ sinh môi trường của Nhà máy Xử lý bùn nước số 1, tháng 10/2013, Công ty đầu tư tiếp dự án Nhà máy Xử lý bùn nước giai đoạn 2, với tổng mức đầu tư 210,163 tỉ đồng thu hồi toàn bộ lượng nước sau tuyển đưa lại mạch tuần hoàn để tái sử dụng, do đó lượng nước bơm bổ sung khai thác từ sông Mông Dương giảm đáng kể. Năm 2011, lượng nước Công ty thu hồi và đưa vào tuần hoàn là 1.139.537 m3; năm 2013: 1.919.503 m3; năm 2014: 2.797.858 m3, tiết kiệm cho Công ty một khoản chi phí lớn về tiêu hao điện năng, thuế tài nguyên nước.
Đối với xử lý nước thải sinh hoạt và nước mưa rửa trôi qua mặt bằng bốc xúc, Công ty luôn tuân thủ các quy định trong giấy phép xả nước thải vào nguồn nước đã được Sở TN&MT Quảng Ninh cấp phép.
Hàng năm, Công ty triển khai các giải pháp BVMT (xử lý bụi, ồn, nóng bức, nước thải sinh hoạt) tại các vị trí sản xuất đảm bảo quy chuẩn Việt Nam, phù hợp với năng lực kinh tế của doanh nghiệp.
Qua kết quả quan trắc định kỳ hàng năm cho thấy, sự tác động từ quá trình sản xuất kinh doanh của Công ty tới môi trường xung quanh không có. Các kết quả kiểm tra bụi, ồn, rung tới các vị trí dân cư cách nhà máy 30m, khu dân cư cách hàng rào Công ty 100m, kết quả quan trắc nước biển ven bờ, nước thải sinh hoạt từ các vị trí xả thải đều trong quy chuẩn cho phép.
Công tác quản lý chất thải nguy hại đã Công ty thực hiện đăng ký chủ nguồn thải theo quy định Nhà nước, được thu gom thường xuyên khi phát thải và phân loại ngay vào các thùng, téc chứa chuyên dụng có mái che để tránh ảnh hưởng tới môi trường xung quanh. Các loại chất thải nguy hại của Công ty đều có hợp đồng chuyển giao cho các đơn vị có chức năng vận chuyển và xử lý đã được cơ quan Nhà nước cấp phép.
Thể hiện trách nhiệm xã hội vì cộng đồng
Đóng trên địa bàn phường Cửa Ông, hàng năm Công ty tiến hành hỗ trợ địa phương nạo vét hệ thống thoát nước dọc quốc lộ 18, hệ thống thoát nước từ sân vận động Cửa Ông đến chợ cũ, khu vực rãnh thoát nước quanh hồ Baza, dọc đường sắt… với hơn 2.000 m3 đất đá, rác thải, giá trị xấp xỉ 700 triệu đồng/năm.
Năm 2006, Công ty đã đầu tư xây dựng Tượng đài Hưng Nhượng Vương Trần Quốc Tảng tại chân đồi số 1 phường Cửa Ông, với diện tích khuôn viên trên 4.000 m2 gồm cây xanh, thảm cỏ, tổng giá trị công trình 23 tỷ đồng. Công trình đã trở thành một quần thể kiến trúc hoàn chỉnh, trở thành nơi nghỉ ngơi, thư giãn không chỉ cho CBCNV trong Công ty mà còn cho nhân dân trên địa bàn. Đồng thời, tạo điểm nhấn về cảnh quan cho cả vùng, giúp người dân có cái nhìn mới quan tâm, ý thức hơn về môi trường
Hàng năm, Công ty phối hợp với địa phương thường niên trong công tác tuyên truyền BVMT vào các Ngày Môi trường thế giới 5/6, Giờ Trái đất… đã góp phần nâng cao nhận thức cộng đồng, đặc biệt là sự quan tâm của lãnh đạo địa phương. Trong đó, trồng cây cải tạo cảnh quan, thực hiện các biện pháp chống bụi trong Công ty và các khu vực dân cư lân cận giúp cải tạo mỹ quan và mang lại môi trường sống, làm việc của CBCNV và nhân dân trên địa bàn.
Việc làm tốt công tác BVMT của Công ty Tuyển than Cửa Ông có ý nghĩa to lớn đối với môi trường của vịnh Hạ Long, một danh thắng nổi tiếng, đã hai lần được UNESCO công nhận. Với những cố gắng và nỗ lực không ngừng trong việc cải thiện, làm tốt công tác môi trường có tính liên tục trong những năm qua, đến nay mặt bằng Công ty ngày càng Xanh – Sạch – Đẹp. Nhiều vị trí không chỉ là nơi sản xuất mà còn trở thành những công viên, là nơi nghỉ ngơi, không khí mát mẻ, sạch sẽ.
Bên cạnh việc thực hiện nghiêm các yêu cầu của luật định đối với doanh nghiệp, Công ty còn tích cực tuyên truyền, giáo dục ý thức BVMT cho CBCNV và nhân dân trên địa bàn phường Cửa Ông. Thông qua các lớp tuyên truyền, phổ biến kiến thức pháp luật về BVMT, các đợt kiểm tra công tác vệ sinh công nghiệp và BVMT định kỳ hàng tháng. Ngoài ra, Công ty xây dựng các chuyên mục về công tác BVMT phát trên Chương trình truyền thanh nội bộ tuần 4 buổi, qua đó tuyên truyền nâng cao ý thức về BVMT trong CBCNV…
Với khẩu hiệu “Vì một môi trường Xanh – Sạch – Đẹp” Công ty Tuyển than Cửa Ông đã góp phần không nhỏ trong việc giữ gìn và BVMT của tỉnh Quảng Ninh nói riêng và ngành than nói chung, tạo đà cho Công ty vững bước trên con đường Công nghiệp hóa – hiện đại hóa đất nước.
